Over SKS

De grote strijd bij het SKS-skûtsjesilen gaat om het SKS-kampioenschap. Dat gaat naar de skûtsjeschipper die zo weinig mogelijk punten heeft bijeen gesprokkeld. Het eindklassement wordt berekend na de serie van elf wedstrijden. Van het puntentotaal wordt de slechtste wedstrijd afgetrokken. Strafpunten als gevolg van een protest, mogen niet meer als slechtste resultaat worden beschouwd, dus tellen altijd mee voor het klassement.

Het skûtsje dat na de laatste wedstrijd het minst aantal punten heeft behaald, is de SKS-kampioen. Als er een gelijk resultaat blijft tussen twee of meer skûtsjes, dan is de volgorde van aankomst in de laatste wedstrijd bepalend.

Meer dan 75 jaar SKS

Een tijdlijn vol bijzondere hoogte- en dieptepunten uit ruim 75 jaar SKS skûtsjesilen.

Historie: ontstaan van het skûtsjesilen

Elk jaar houden de skûtsjes Friesland in de ‘besnijing’, houden ze Friesland in hun ban. Iedereen die ook maar iets voor het zeilen voelt, volgt de strijd tussen de oude vrachtschepen op de voet. Skûtsjesilen is synoniem met wedstrijdzeilen met oude vrachtschepen, platbodems die aan het begin van de vorige eeuw werden gebouwd om turf, mest en andere lading tot bij de boerderijen te brengen. Hiervoor moesten de schepen ondiepe vaarten in. Daarom werden de schepen dan ook lang en plat gemaakt. Als er wedstrijden waren, en de schipper een paar centen extra kon verdienen, werd alle huisraad uit het skûtsje gehaald en op de wal gezet.

Deze skûtsjewedstrijden vonden vaak plaats in perioden dat er weinig werk voor de schippers was; de boeren hadden immers wel iets anders aan het hoofd dan denken aan een lading voor de broodschipper. Gelukkig waren er kasteleins die heil in een zeilwedstrijd zagen, bijvoorbeeld tijdens een jaarmarkt. Maar ook hier ging de kost voor de baat uit: de prijsuitreiking was in het café en de winnende schipper moest natuurlijk een rondje geven.

Met de komst van de watersportverenigingen, zo rond 1850, wordt de organisatie overgenomen door clubs, doorgaans bestierd door de notabelen. Dat betekende het eind van het zeilen om geldprijzen en de opkomst van de luxe voorwerpen. De belangstelling voor het skûtsjesilen loopt terug. De komst van de benzinemotor leidt via de opdrukker naar de vrachtschepen en het verdwijnen van vele skûtsjes. Maar een enkeling is zo verslaafd aan dat zeilen met vrachtschepen dat hij de traditie in stand houdt. Tegen het eind van de tweede wereldoorlog nemen enkele skûtsjefanaten het initiatief om het skûtsjesilen weer zijn rechtmatige plaats op de Friese zeilkalender te laten innemen. En nu meer dan zestig jaar later, bloeit het evenement als nooit tevoren.

SKS-kampioenschap Skûtsjesilen

De grote strijd bij het SKS-skûtsjesilen gaat om het SKS-kampioenschap. Dat gaat naar de schipper die zo weinig mogelijk punten bijeen heeft gesprokkeld. Het eindklassement wordt berekend na de serie van elf wedstrijden. Van het puntentotaal wordt de slechtste wedstrijd afgetrokken. Strafpunten als gevolg van een protest, mogen niet meer als slechtste resultaat worden beschouwd, dus tellen altijd mee voor het klassement.

Maar wat als twee schippers gelijk eindigen? Volgens het reglement beslist dan het aantal behaalde eerste plaatsen. Dan het aantal tweede plaatsen, derde plaatsen etc. Is ook dat gelijk, dan geeft de volgorde van aankomst in de laatste wedstrijd waarin de skûtsjes gestart zijn, de doorslag.

Kampioenen

JaarSchipper
1945Klaas Keimpesz van der Meulen
1946Ulbe Rienksz Zwaga
1947Klaas Keimpesz van der Meulen
1948Ulbe Rienksz Zwaga
1949Ulbe Rienksz Zwaga
Bekijk alle kampioenen

Vleugelklassement

#Schipper1e2e3eTot.
1Ulbe Zwaga sr. 795533380
2Lodewijk Meeter sr.626051357
3Douwe Jzn. Visser 623543299
4Klaas van der Meulen sr. 393439224
5Tjitte Lzn Brouwer 502415213
Bekijk vleugelklassement

Foar de Neiteam

Sinds de oprichting in 2003 heeft de Stichting ‘Foar de Neiteam’ zich intensief beziggehouden met het vastleggen, documenteren, toegankelijk maken en overdragen van historische gegevens van skûtsjes. Een aantal publicaties waar de Stichting aan heeft meegewerkt is in de afgelopen jaren verschenen. In 2002/2003 is door de Stichting de opzet en uitgave van een Fries-Nederlands schipperswoordenboek Skipperstaal mogelijk gemaakt. Daarnaast zijn Van Zwaluw tot Roek (2005), Voor eigen Risico (2007), Van Ambulant tot Zwaluw (2007), Lemster Skûtsje (2008), Jachten en Jagen (2008), Eeuwig bomend, 100 jaar Gudsekop (2008), Troch de Wyn (2011) en Van Schroot naar Vloot (2016) mogelijk gemaakt door de Stichting.

Daarnaast is er een begin gemaakt met digitale verwerking van een uitgebreid historisch archief. Ook wordt aandacht gegeven aan het skûtsjesilen met de jeugd in samenwerking met het Skûtsjemuseum, CIOS, IFKS, SKS en de Commissie VSB van de SKS.

Het SKS-bestuur

Het SKS-bestuur bestaat momenteel uit 8 bestuursleden, waarvan 3 het zogenaamde dagelijks bestuur vormen. Ieder bestuurslid heeft één of meerdere taken. Het huidige bestuur wordt gevormd door:

  • René Nagelhout, voorzitter en lid dagelijks bestuur
  • Edou Ritsma, secretaris en lid dagelijks bestuur
  • Jan Douwe de Boer, penningmeester en lid dagelijks bestuur
  • Elisabeth Post, PR & Communicatie
  • Jeroen Veenema, bestuurslid technische zaken en formule
  • Durk Nijdam, bestuurslid en voorzitter Kommisje Amels
  • Jan Sjouke van der Heide, afgevaardigde Commissie VSB
  • Auke de Groot, afgevaardigde namens schippers in Commissie VSB

Het bestuur komt iedere 2e maandagavond van de maand bijeen.