Vanmiddag een afwisseling van wolken, zon en enkele buien met een kleine kans op onweer later in de middag.
Temperatuur 18-19 graden. De wind west kracht 4-5 met uitschieters in 6 tot 7, maar in een bui 7.
Bron: Jan Jonkman
Helaas ging het zeilen op het IJsselmeer bij Stavoren dit jaar niet door. Maar geen zorgen: de wedstrijdcommissie van Zeilvereniging IJsselmeer had een leuk alternatief geregeld – het ‘Bungeetrekken’! Met Gjalt de Jong van Omrop Fryslân als commentator en een enthousiast publiek langs de kant, werd het een spectaculair schouwspel. De skûtsjeteams streden vol overgave, en uiteindelijk trok Heerenveen aan het langste eind, gevolgd door Grou en Lemmer.
Bekijk hieronder het beeldverslag van dit geslaagde en gezellige evenement.
Op dinsdag 22 juli 2025 vierde de Sintrale Kommisje Skûtsjesilen (SKS) haar tachtigjarig bestaan met een feestelijke bijeenkomst in het Fries Scheepvaart Museum te Sneek. SKS-voorzitter René Nagelhout opende de middag en heette de (oud-)schippers, bemanningsleden, bestuursleden en andere betrokkenen van harte welkom.
“SKS-skûtsjesilen is zoveel meer dan het silen alleen”, sprak hij. Hij stond stil bij de inzet van oprichters Klaas Kingma en Gerben van Manen, en stelde de vraag wat hen toen bezielde om zich in te zetten voor het Fries erfgoed. “We mogen trots zijn op wat we jaarlijks met elkaar beleven, en dankbaar voor het doorzettingsvermogen van iedereen die ons voorging. Tegelijkertijd is het onze taak om het vuur brandend te houden voor volgende generaties. Fan herte lokwinske mei dit jubileum!”
Aansluitend richtte Bouwe Westerdijk, bestuurslid van het Fries Scheepvaart Museum, het woord tot de aanwezigen. Hij haalde de diepe band tussen het museum en het skûtsjesilen aan. “Het SKS-skûtsjesilen zit in ons DNA”, stelde hij. De tentoonstellingen van de afgelopen jaren zijn daar het levende bewijs van: van de portrettenfok van Anne Tjerkstra en de familiefoto-expositie Eén grote familie tot de boekpresentatie van Schippersvrouwen door Alice Booij en Sippy Tigchelaar. Elk SKS-kampioenschap wordt opnieuw geschiedenis geschreven en het museum blijft die verhalen bewaren. Bloemen voor voorzitter Nagelhout symboliseerden de dank aan iedereen die zich inzet voor de SKS.
Onder leiding van Eelke Lok volgde een boeiend vraaggesprek met drie markante vertegenwoordigers van de SKS. Klaas Boersma (80), al sinds 1966 verbonden aan het Heerenveense skûtsje Gerben van Manen, blikte terug op een leven vol skûtsjesilen. “Het heeft ons leven bepaald. Ik maakte altijd tijd voor het skûtsjesilen – het hoorde er gewoon bij.” Ulbe Zwaga, kleinzoon van de roemruchte Ulbe Zwaga, sprak over hoe hij opgroeide binnen de SKS. “Voor mij is het één grote familie. Ik ben blij dat de skûtsjes en het skûtsjesilen zijn blijven bestaan.” Zwaga was SKS-bestuurslid en lid van de Kommisje Amels, verantwoordelijk voor technische controle.
Ook Douwe Jzn Visser – jarenlang schipper van de Sneker Pan – kwam aan het woord. Hij vertelde hoe hij pas na zijn afscheid besefte hoeveel de SKS voor hem betekende. Een bijzondere anekdote ging over wedstrijdplaatsen De Veenhoop en Earnewâld, waar hij nooit graag zeilde. “Maar als je kampioen wilt worden, moet je overal kunnen zeilen”, kreeg hij ooit terecht te horen van oud-schipper Wiemer Hoekstra.
Na de terugblik kwam de blik op de toekomst. Co-sponsor NHL Stenden presenteerde haar visie op het SKS-skûtsjesilen in 2045, gericht op het betrekken van nieuwe generaties en een bredere doelgroep. Studenten Fenna en Britt vertelden enthousiast over hun dagje meevaren op een skûtsje en over hun rol bij het ontwikkelen van een educatief lespakket voor middelbare scholen: Passie, Traditie & Pure Competitie. Hun doel: jongeren laten béleven wat skûtsjesilen is.
Tot slot volgde een bijzonder moment: de symbolische openingshandeling van het jubileumjaar. De jongste aanwezige SKS-schipper, Sytze Pzn Brouwer van Heerenveen, kreeg de eer om een authentieke olielamp aan te steken – afkomstig van een skûtsje. De vlam staat symbool voor het vuur dat al tachtig jaar wordt doorgegeven binnen de SKS. De olielamp zal gedurende het kampioenschap meegaan op reis, tot aan de theatervoorstelling DreamSkûtsje, die in oktober in de Sluisfabriek in Drachten wordt opgevoerd.
Daarmee kwam het officiële gedeelte ten einde. Tijdens de afsluitende borrel kwamen tal van anekdotes en herinneringen boven – bewijzen van de levendige geschiedenis die de SKS rijk is.
Foto’s: Martin de Jong
Het is bijna zover: van 26 juli tot en met 8 augustus barst het SKS Kampioenschap 2025 los. We kijken uit naar een prachtige reeks wedstrijden met onze skûtsjes, een enthousiaste volgvloot én veel bezoekers op en langs het water.
Voor iedereen die met een schip of boot het kampioenschap wil volgen, is het belangrijk om rekening te houden met het feit dat de brug bij Uitwellingerga niet bediend wordt. Dit heeft gevolgen voor de doorvaart op het Prinses Margrietkanaal ter hoogte van Uitwellingerga. Rijkswaterstaat heeft hiervoor een aantal omvaarroutes vastgesteld:
Bron: Rijkswaterstaat
Op 21 juni is Jacobus de Vries uit Heerenveen op 83-jarige leeftijd overleden. Hij was ruim dertig jaar verbonden aan de SKS.
Jacobus de Vries kwam in 1990 in de wedstrijdorganiserende SKS-commissie van Terherne. Hij maakte daar 22 jaar deel van uit, waarvan vele jaren als voorzitter. In 1991 trad hij als voorzitter toe tot de Stichting skûtsje Gerben van Manen uit Heerenveen en zou er 25 jaar onderdeel van uitmaken.
Jacobus de Vries was een op en top liefhebber van water. Dat kan bijna niet anders voor iemand die op 28 april 1942 in Grou werd geboren. Hij was ook op het water te vinden als het vroor. In de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw was hij één van de snelste Friese schaatsers in met name het langere werk. Met de pech dat er tussen 1963 en 1985 geen Elfstedentocht was.
Jacobus de Vries was een (wedstrijd)zeiler. Hij deed dat later vooral in de OK klasse, waarin hij als veteraan nog kampioenschappen kon aantekenen. Van daaruit werd hij ook gevraagd in Terherne om zijn zeilkennis te vertalen in de organisatie van een skûtsjewedstrijd. Hij bepaalde als wedstrijdleider de route en het gezegde, ‘oh Kobus, dan krije we fan ’e middei in sânglês’ was standaard in de SKS.
De Vries voelde zich thuis in de skûtsjewereld. Hij was gedreven, maar hield ook van gezelligheid. En hij was trots op de vele kampioenschappen van ‘zijn’ Heerenveenster skûtsje, de Gerben van Manen. Dat was volgens hem met niks te vergelijken, vertelde hij in 2015 in de Leeuwarder Courant. Vooral de huldiging in de eigen plaats vond hij geweldig. “Wy hâlde wol sa fan it skûtsjesilen. En ast hjir dan sneons foar de huldiging troch de brêge farst en de tsjerkeklokken begjinne te lieden, dan is dat machtich.”
Voor onder meer zijn werk in de SKS kreeg Jacobus de Vries in 2012 een koninklijke onderscheiding. Hij werd benoemd tot Lid in de Orde van Oranje-Nassau. In 2017 kreeg hij uit handen van toenmalig burgemeester Tjeerd van der Zwan van Heerenveen de erepenning van Heerenveen. Dat gebeurde in schaatscafé It Houtsje waar De Vries afscheid nam als voorzitter van de Stichting Heerenveenster Skûtsje. Sinds 2017 was De Vries ook lid van verdienste van de SKS.
Zijn overlijden kwam voor iedereen die Jacobus de Vries kende onverwacht.
Wij wensen zijn vrouw, kinderen en kleinkinderen veel sterkte toe.
[Archieffoto 2017: Martin de Jong]
Op vrijdag 20 juni vond in Sneek de jaarlijkse Skûtsje Ûndernimmersdei, georganiseerd door Rotary Sneek-Zuidwesthoek, plaats. Deze zeilwedstrijd brengt sportiviteit, samenwerking en ondernemerschap samen en biedt bedrijven de kans om elkaar te ontmoeten en de strijd met elkaar aan te gaan op het water. Dit jaar stelden negen bedrijven een team samen en gingen zij de competitie aan op negen SKS-skûtsjes.
Tijdens twee spannende wedstrijden, waarbij van skûtsje werd gewisseld, streden de teams om de titel van beste bedrijfsteam van 2025. Tegelijkertijd werd er ook gestreden om de eer van het snelste schip. Voorafgaand aan de routebespreking werd er stilgestaan bij het overlijden van Huite Zonderland, die jarenlang een drijvende kracht was achter de organisatie van de Skûtsje Ûndernimmersdei.
Hoewel zon, wind en gezelligheid normaal gesproken garant staan voor een enerverende dag, leek de wind dit jaar wat roet in het eten te gooien. Wedstrijdleider Age van der Bles en zijn team kregen hierdoor te maken met uitdagende omstandigheden. Desondanks konden er uiteindelijk twee volwaardige en spannende wedstrijden worden gezeild, waarin alle ingrediënten voor een mooie strijd aanwezig waren.
In de eerste wedstrijd streden team Conval op het Grouster skûtsje, team Kenter op het skûtsje Twee Gebroeders uit Earnewâld en team Marktlinkt op de Oeral Thús uit Joure om de overwinning. Grou wist uiteindelijk de eerste plaats te veroveren, gevolgd door Earnewâld op de tweede plaats. Joure, eindigde als derde.
De tweede wedstrijd begon met een valse start, maar na enige aanpassing volgde een spannend gevecht op het water. Joure met team Fritom wist een goede start te maken en de leiding te behouden. Op de voet gevolgd door Lemmer met team Gemeente Súdwest-Fryslân II en Earnewâld met team Marktlink.
Na afloop van de wedstrijden verzamelden alle deelnemers, gasten en toeschouwers zich op het Starteiland, waar de dag in een ontspannen sfeer werd afgesloten. Onder het genot van muziek van de Bogerman Bigband werd er nagepraat, gelachen en gevierd. De Skûtsje Ûndernimmersdei 2025 was wederom een geslaagde dag vol verbinding, sportieve strijd en Friese gezelligheid!
Einduitslag Teams
Einduitslag Skûtsjes
Foto boven: het winnende team van Gemeente SWF II – Foto’s: Martin de Jong
Met de Sprintwedstrijden is het zeilseizoen voor de SKS-schippers zaterdag 24 mei van start gegaan. Op De Fluezen bij Elahuizen werd door de wedstrijdcommissie van Elahuizen onder leiding van Henk Speerstra voortreffelijke wedstrijden gehouden en vond tussen dertien skûtsjes een spannende strijd plaats.
De omstandigheden waren pittig: een stevige windkracht 4 maakte het zeilen uitdagend, zeker later op de dag toen de wind aanhaalde. In de ochtend werden drie spannende sprints gezeild. Leeuwarden en Joure lieten direct hun klasse zien. Leeuwarden won één race, terwijl Joure er twee op zijn naam wist te schrijven.
Het Lemster skûtsje ontbrak tijdens de ochtendwedstrijden vanwege het afscheid van Huite Zonderland die op 18 mei op 79-jarige leeftijd overleed. ’s Middags zeilden de Lemsters ter ere van hun oud-voorzitter nog twee wedstrijden mét rouwwimpel.
Na de middagpauze trok een regengebied over het wedstrijdwater, wat de omstandigheden nog lastiger maakte. Daarnaast werd het wedstrijdparcours aangepast: de boeien moesten nu aan stuurboord worden gerond, wat bij de stevige wind voor extra uitdagingen zorgde. Desondanks slaagden Earnewâld en Lemmer erin om elk een middagwedstrijd te winnen.
Met een constante prestatie wist schipper Sieberen van Terwisga van Earnewâld de sprinttitel binnen te halen. Hij zeilde naar de negende, twee keer naar de vierde, een keer naar de eerste en tot slot naar de derde plaats. De schipper nam na afloop de Wisselbeker in ontvangst uit handen van Henk Speerstra.
Van Terwisga volgt hiermee schipper Jappie Dzn Visser van Sneek op, die in 2024 de sprintwedstrijden wist te winnen.
Het was de eerste keer dat de SKS gebruik kon maken van nieuwe (start)boeien. De boeien, waarop de namen van de hoofdsponsors – Dijkstra-Draisma, Rabobank en FB Oranjewoud – prijken, zijn ontworpen door Sidijk en SKS-bestuurslid Edou Ritsma.
Uitslag sprintwedstrijden 2025:
1. Sieberen van Terwisga (Earnewâld) | 20.9
2. Rinus de Jong (Joure) | 22.8
3. Sytze Pzn Brouwer (Heerenveen) | 24.0
4. Pieter Ezn Meeter (Akkrum) | 26.0
5. Douwe Azn Visser (Grou) | 27.0
6. Willem Uzn Zwaga (Leeuwarden) | 33.9
7. Klaas van der Meulen (Woudsend) | 36.0
8. Jappie Dzn Visser (Sneek) | 39.0
9. Hattum Hoekstra (Drachten) | 39.0
10. Auke de Groot (Stavoren) | 42.0
11. Andries Brouwer (Langweer) | 49.0
12. Jasper Azn Visser (Lemmer) | 52.9
13. Lodewijk Jzn Meeter (d’Halve Maen) | 54.0
Afwezig: Siete Ezn Meeter (Huizum)
[Foto’s: Martin de Jong]
Op zaterdag 3 mei werd bij het Skûtsjemuseum in Earnewâld, in aanwezigheid van veel belangstellenden, de tentoonstelling ’80 jaar SKS’ geopend. Jeen Zwaga, oud-schipper van het Earnewâldster skûtsje en kampioen in 1982 en 1983, verrichtte samen met schoolkinderen van de Master Frankeskoalle de openingshandeling.
Dit markeerde een bijzonder moment, aangezien Jeen tachtig jaar geleden, aan het eind van de Tweede Wereldoorlog, even oud was als de huidige schoolkinderen. Daarom werd naast de feestelijke opening ook stilgestaan bij het verleden. Bij de nabijgelegen tentoonstelling ‘Geraakt’, over de Lancaster die in 1942 bij Earnewâld neerstortte, werden bloemen gelegd.
De expositie toont het 80-jarig jubileum van de SKS met een tijdlijn waarin materialen, foto’s en oude krantenknipsels de veranderingen door de jaren heen zichtbaar maken. Wat ooit vrachtschepen waren, zijn inmiddels volwaardige wedstrijdskûtsjes geworden. De investeringen die tegenwoordig worden gedaan om de schepen sneller te maken, vormen een scherp contrast met de omstandigheden van tachtig jaar geleden. Op de bovenverdieping van het Skûtsjemuseum wordt een breed overzicht gegeven van deze ontwikkelingen. De wisselexpositie, te zien vanaf eind april 2025, bevat vooral veel foto’s met toelichting en originele skûtsjematerialen.
Klik hier voor de openingstijden op de website van het Skûtsjemuseum
In de Sluisfabriek in Drachten hebben de makers donderdag 3 april officieel de aftrap gegeven van ‘DreamSkûtsje’. Het is een door BUOG uitgevoerde en geregisseerde spectaculaire en meeslepende voorstelling over een mogelijke eerste vrouwelijke schipper die tijdens het SKS-Kampioenschap Skûtsjesilen wil meestrijden om het Sulveren Skûtsje. Maar dan krijgt ze een klap van de giek en raakt ze buiten bewustzijn. “De haadrolspilster bedarret yn in dream, it is teäter en dus is alles mooglik”, zegt regisseur Pieter Stellingwerf van BUOG, die samen met acteur, schrijver en muzikant Jan Tekstra de regie doet.
‘Grutsk’
Burgemeester Fred Veenstra van Smallingerland is ‘grutsk’ dat de voorstelling ‘DreamSkûtsje’ in Drachten wordt gespeeld. “Op ’e werf fan Haico van der Werff hjir yn Drachten binne tolve fan de fjirttjin skûtsjes boud dy’t meidogge yn de SKS. It is moai dat alles hjir no byinoar komt: 80 jier SKS en de ambysjes fan Drachten om te groeien as wettersportplak”, zegt hij.
Het idee voor ‘DreamSkûtsje’ is vorig jaar ontstaan. Schrijver Jan Tekstra had indertijd ter gelegenheid van het 75-jarig bestaan van de SKS het nummer ‘Oan it Roer’ gemaakt. Tijdens een uitzending van het Skûtsje Journaal van Omroep Max werd hem gevraagd wat hij zou gaan doen voor het 80-jarig bestaan. “En doe sei Jan dat hy miskienwol in teäterstik meitsje woe. Wy ha kontakt hân en no stean wy hjiryn Drachten. Wy binne der wiis mei dat de foarstelling der komt”, zegt voorzitter René Nagelhout van de SKS.
Hij benadrukt dat skûtsjesilen meer is dan zeilen met skûtsjes. Het zijn de rijke verhalen van mannen en vrouwen uit de vloot die het skûtsjesilen al 80 jaar levend houden en waar iedereen zich mee verbonden kan voelen.
In het koersdocument waarin de SKS een route naar 2040 heeft uitgestippeld, staat dat de SKS inzet op het betrekken van de jeugd bij het skûtsjesilen. “Studinten fan de NHL Stenden wurkje ek mei oan ‘DreamSkûtsje’. Der sil troch studinten ek ûndersyk dien wurde hoe’t wy fierder komme kinne as feriening.”
Eerste vrouwelijke skûtsjeschipper
De voorstelling, die in oktober in première gaat, vertelt het verhaal van Femke. Ze wil graag de eerste vrouwelijke skûtsjeschipper worden bij de SKS. Deze rol wordt gespeeld door de 25-jarige Suzanna Pleiter, die in Balk geboren en getogen is.
Femke krijgt tijdens het zeilen een klap van de giek en raakt buiten bewustzijn. Ze duikelt terug naar 1945, het jaar waarin op 22 juli de eerste wedstrijd skûtsjesilen plaatsvond op de Langwarder Wielen.
Femkes broer Douwe wordt gespeeld door acteur en schrijver Raymond Muller (onder andere Illustere Figuren) uit Leeuwarden. Douwe vindt skûtsjesilen ouderwets en oppert om veertien skûtsjes door een 3D-printer te laten drukken. “Dan binne al dy skippen gelyken hoege al dy formules ek net mear”, vertelt Jan Tekstra.
Figurantenrollen
De onfortuinlijke zeilster wordt verzorgd door een zuster die wordt gespeeld door Stienie Boskma (onder meer vaste speelster bij Tesselschade in Hurdegaryp) die toen ze jonger was geregeld naar het skûtsjesilen ging. “Wy lústeren op ’e wâl nei it kommentaar fan Klaas Jansma. Om no mei te dwaan yn in stik oer it skûtsjesilen, is earfol”, zegt ze.
Klaas Jansma heeft een bijrol in het stuk. En BUOG is op zoek naar zo’n 80 tot 100 vrijwilligers voor onder meer figurantenrollen. Oud-schippers Lodewijk Meeter en Harmen Brouwer hebben hun medewerking al toegezegd. De muziek tijdens de voorstelling wordt verzorgd door een live-band onder leiding van Peter Sijbenga.
De voorstelling wordt door BUOG gemaakt in samenwerking met de SKS, de Sluisfabriek en Drachten Skûtsjehaadstêd. “Ik bin grutsk dat dizze foarstelling hjir yn de Sluisfabriek plak fine sil”, zegt directeur Trea Westra. En zoals burgemeester Veenstra ook al zei, vindt ook Westra, “dat alles moai gearkomt yn Drachten.”
Meer informatie: www.dreamskutsje.frl
Foto’s: Martin de Jong
Oud-schipper Albert Jzn Visser van Lemmer en aftredend penningmeester Nanne Wienia van de Stichting Lemster Skûtsje zijn vrijdagavond 14 maart benoemd tot Leden van Verdienste van de SKS. Beide mannen werden door voorzitter René Nagelhout van de SKS toegesproken en de versierselen opgespeld.
Albert Jzn Visser stapte toen hij 16 jaar was aan boord van het Lemster skûtsje. Schipper Sytse Hobma gaf hem een plek op het middendek als peiler. Sindsdien heeft Visser verschillende functies gehad op een groot aantal skûtsjes: bemanningslid bij omke Teake aan boord van d’Halve Maen, bemanningslid op Joure bij Anne Tjerkstra en bemanningslid bij neef Douwe Azn Visser op Drachten.
Kampioen
Toen die overstapte naar Grou, nam Albert Jzn Visser het roer over en was hij negen jaar schipper op Drachten. In 2014 volgde de overstap naar het Lemster skûtsje met als hoogtepunt het kampioenschap in 2022. “Nei 34 jier wie it Lemster Skûtsje wer SKS-kampioen. En hoe! Yn in thúswedstriid yn de Lemster Baai mei noch ien dei te gean wie de oerwinning al binnen”, memoreerde Nagelhout.
Volgens de voorzitter heeft Albert Jzn Visser de ambities van de stichting meer dan waargemaakt door in de top van de SKS-vloot mee te zeilen en bij te dragen aan de verbinding tussen dorp en het SKS-skûtsjesilen.
Albert Jzn Visser is vorig jaar gestopt als schipper. Zoon Jasper neemt vanaf dit jaar zijn plek aan het helmhout in. “De SKS sil net allinnich de nestor fan de float misse, mar ek dyn altiid positieve ynstek”, aldus Nagelhout.
Financieel gezonde stichting
Penningmeester Nanne Wienia beheerde vanaf 2006 de kas van de Stichting Lemster Skûtsje. Daar is hij nu mee gestopt. De oud-horecaondernemer was naast zijn werk in restaurant De Wildeman doorgaans op het water te vinden. Hij zeilde op hoog niveau en in verschillende zeilklassen. Hij deed geregeld mee aan nationale wedstrijden.
Wienia was wedstrijdleider van de Lemster commissie en voer mee als bemanningslid op startkotter De Zevenwolden.
Voordat hij penningmeester van de stichting werd, beheerde Wienia de kas bij de Lemster Zakenclub. En evenals bij de zakenclub, laat Wienia de Stichting Lemster Skûtsje financieel gezond achter. “As ponghâlder hast dyn kennis en netwurk optimaal brûkt om sponsors en donateurs te finen. Mei troch dyn ynset groeide it tal stipers hurd. Sa slagge it de stichting om de begrutting trije kear sa grut te krijen”, aldus Nagelhout.
Albert Jzn Visser en Nanne Wienia werden voor een zaal vol donateurs, sponsors en bemanningsleden van het Lemster skûtsje door René Nagelhout in het zonnetje gezet. Er waren zo’n 125 belangstellenden op de jaarlijkse donateursavond afgekomen.
Foto’s: Tom Coehoorn
Blijf op de hoogte
Mediapartner
Competitie
Service & info
Meer Skûtsjesilen